PUŞKİN’den İğneleyici Dizeler

19. yüzyıl başında yaşayan Rus şairi Puşkin, 
Yevgeni Onegin adlı şiir-roman'ında toplumuna ve çağına eleştirel gözle bakmış, dizelerinde çoğunlukla alaycı ve iğneleyici bir dil kullanmıştır:


“Ne ki pantolon, jile, frak,
Tüm bu sözler Rusçada yok;
Mesela, görüyorum, lütfen,
Zira cılız sözlüğüme
Çok az yabancı kelime
Alabilirdim elbette ben,
Eskiden göz atsam bile
Akademi Sözlüğü’ne.”
***
“Çoktan bulmak gerekiyordu,
Neydi bu hastalığın sebebi,
İngiliz spleen’ine benziyordu,
Kısaca: İslav kederi”
***
“Ben portremi çizdim sanki,
Mağrur şair Byron gibi,
Şiir yazmak başkası için
Sanki zora koşar bizi,
Çizeriz hep kendimizi”
***
“Liriyle dolaştı cihanda,
Schiller, Goethe göğü altında
Gönlü yanıp tutuşmuştu,
Şiir ateşiyle pişti.”
***
“Ve Lord Byron kaprisi ile
O sıkıcı romantizme
Katmıştır bencilliği de.”
***
“Yavşak düzyazıya düşerim:
Sonunda eski tarz roman
Yoracak beni o zaman
Küstahlıkların kederini
Korkunç şekilde çizmem ben,
Anlatırım basitinden
Rus aile öykülerini,
Aşkın sihirli düşünü,
Törelerin doğuşunu.”
****
“Rusçası ne yazık ki azdı,
Dergilerimizi okumazdı,
Kolay değildi konuşmak
Kendi diliyle tanışmak,
Fransızca yazardı… gerçek!
Tekrarlıyorum yeniden:
Rusça ilanı-ı aşk eden
Şanlı dilimiz uysa da,
Postane düzyazısına.
Bilirim:bayanlar için güç
Rusça okumak. Bin beter!”
***
“Bu, üç aşağı, beş yukarı,
Şairin hoş uydurmaları,
Veya gerçeklikler, bilin,
Ama ne Vergilius ne Racine
Ne Scott, ne Byron, ne Seneca,
Ve ne de Moda Dergisi,
Dostlar, tek o, Martın Zadeka,
Bilgelerin en yücesi,
Falcı, rüya yorumcusu.”
***
“Byron’dan Gavur ve Don Juan,
Bu arada iki üç roman
Yansıttı yüzyılımızı,
İnsanıyla dünyamızı,
Oldukça doğru betimledi
Ahlak dışı yönleriyle,
Bön ve bencil yanlarıyla,
Sonsuz hayalleri imledi,
Aklı ile öfke duyan,
Boş icraatla kaynayan.”

(Yevgeni Onegin, Aleksandr Sergeyeviç Puşkin, Everest Yayınları)